Het is zowat een ongeschreven regel dat eindejaarlijstjes in de geschreven pers eindigen op Kerstmis, zodat nadien de aandacht komt te liggen op de playlists zoals de 1000 Klassiekers of De Tijdloze. Maar zo lang Studio Brussel kerstcovers van Editors en Smith & Burrows blijft spelen, gaan wij ook gewoon door. Meer zelfs: om de spanning erin te houden, eindigen we hier bij ons vierde hoogtepunt van 2020, om nadien een volledig artikel te wijden aan onze top 3. Hieronder leest u alvast wat er volgens ons in het oog sprong binnen de power ambient, intelligent dance music, industrial noise en micro-deep-electronic. Enzo.
10. Het monstertje leeft diep in Bart Tommelein
Een filmfestival hier, een nieuw Ensormuseum daar, een gevel opgefleurd met een portret van Arno of een subsolaire schildering van Zénith. Maar wat heeft het allemaal voor zin als de grootste culturele output van de burgervader zelf komt?
Het moet nochtans gezegd: er is een bescheiden traditie die Oostendse politici delen. Coverband SevZero, met John Crombez op gitaar, mocht vorig jaar nog openen voor Laura Tesoro. Johan Verstreken combineerde zijn loopbaan als politicus nog met die van presentator bij het programma ‘De Muziekdoos’ op TV1. Johan Vande Lanotte was ooit begenadigd trombonist. En dan is er Bart Tommelein.
Vier jaar geleden zagen we Senator Q en Tommelein zij aan zij en met een even ongemakkelijke articulatie ‘Valencia’ en ‘Mexico’ zingen met een mariachikwartet. Neus aan neus zong Tommelein met Vlaams Parlementsvoorzitter Homans een cover van Bart Peeters, die dan weer de mosterd ging halen bij Bob Dylan. Of bij Adele, afhankelijk van wie u het vraagt. Drie jaar geleden werd Paul Severs opgevoerd voor een perplexe Eveline Cannoot. Twee jaar geleden was Tommelein te gast bij Joe FM, voor een gesprek waarin niets geweken werd. “Geen gemakkelijk manneke he, we hadden altijd bang dat hij met drugs ging beginnen en zo,” getuigde Tommelein Senior via de telefoon. André Hazes Senior werd enkele maanden later bij een nieuw bezoek aan de studio geëerd, met een uitvoering van ‘Een beetje verliefd’, dat dankzij partijgenoot Jo De Ro te horen was tijdens een schorsing van de marathonzitting over de begroting in het Vlaams Parlement. Vorig jaar werd ook nog ‘Zij gelooft in mij’ van Hazes gebracht. Maar wie dacht alles gezien te hebben, wist niet wat 2020 zou brengen. Uiteraard.
In een jaar dat volledig rond corona draait – in die mate dat zelfs VTM het programma ‘Kerst met ballen‘ met Conner Rousseau afvoert – werden toch records gebroken. Driest waren ze wanneer ze met het klimaat te maken hadden; heugelijk wanneer het over kijkcijfers ging. Het journaal met de hoogste kijkcijfers ooit was er toen Martine Tanghe afscheid nam (overigens: Guillaume Van der Stighelen pleitte in De Morgen voor “een soort ‘We are the World’, op tekst van Martine Tanghe bijvoorbeeld,” dus, wie weet, leest u daarover later meer). VTM scoorde dan weer met hun best bekeken programma sinds het begin van de metingen in 1997: ‘The Masked Singer’.
Daar werden tal van redenen voor gegeven, in eerste instantie te maken met het virus, maar ook met de hoop onverwachte namen te zien opduiken – zoals het geval was met Ryan Reynolds in Zuid-Korea of Sarah Palin, jawel, in de VS: “but after hearing all the years of phony baloney, I am sick of everyone not knowing who I really am.” Dat werd zo smakeloos dat het de humor verloor, maar volgens ons was dàt de sleutel tot het Vlaamse succes: kijkers hopend op meer van hetzelfde toen ze zagen wie als eerste de show verliet.
Maar ach, wie zijn wij om hier iets tegen te hebben, zeker wanneer Tommelein enkele dagen nadien de vergoeding voor zijn deelname schonk aan vzw Lichtbaken, dat warme maaltijden voorziet voor mensen in armoede. Er zijn politici die zich met andere redenen op de rand van het fulltime bv-schap bevinden. Maar het is tekenend dat politici in het Bart-De-Wevertijdperk moeten vaststellen dat de trivialiteit van de tv-programma’s waarin ze opdraven recht evenredig is met het aantal voorkeursstemmen dat ze halen. En zo belandt Bart Tommelein in een monsterpak op een talentenjacht.
“Het monstertje leeft, het leeft diep in mij,” moet ook hij gedacht hebben. Wij weten ook allemaal niet meer waar het om draait. (sb)
9. Waarom line-ups copy-pasten de essentie van festivals ondergraaft
U kent het vast wel: een timer verschijnt op de website van één of ander, laat ons zeggen, Spaans festival. Er wordt afgeteld naar een bepaald punt op het ruimte-tijdcontinuüm. Wanneer normaliter de sterren juist staan om dat punt te bereiken, start een livestream. Op de stream zien we twee hippe dertigers (oxymoron alert) die een onuitstaanbare vorm van het Vlaams uitbraken – het Catalaans. Het gesprek handelt over Maria del Mar Bonet i Verdaguer, of over Marie-Thérèse Vanderzee van de Romboutsstraat, dat weten we nu even niet meer precies. Drie uur verder in de stream ontbrandt een discussie tussen de twee over de waarde van een onafhankelijk rechtssysteem. “Als de vrienden uit Vlaanderen dat argument aanhalen om onze Charles te herbergen, dan moet dat systeem haast gestoeld zijn op een christelijke gedachte!” Tevreden sluiten de twee de livestream af. Drie dagen later wordt de line-up van Primavera Sound gelekt door een Badlands-band die een reünie aankondigt. Een lichte golf van opwinding en teleurstelling is wat volgt.
Dit alles om u te melden dat de kwaliteit van line-ups voor festivals nog steeds een waar belang heeft ten huize Skyline Rev. Vandaar ook deze plaats in de top 10 voor een ietwat abstract, maar behoorlijk opmerkelijk element in de aankondigingen van de line-ups voor in 2020 uitgestelde of afgelaste festivals. Deze line-ups verschillen in de meeste gevallen nauwelijks van deze die vorig jaar met voldoende bombarie werden aangekondigd. Om nogmaals terug te keren naar het Parc Del Forum, werden bijvoorbeeld Tame Impala, Gorillaz en Autechre toegevoegd aan de line-up voor Primavera Sound, ter vervanging van onder meer Lana Del Rey en Bill Callahan. De overige wijzigingen waren beperkt te noemen. Ook andere mastodonten als Rock Werchter of Rock am Ring verkozen het veilige pad van de verschuiving van de boekingen naar het volgende jaar.
Wij breken graag een lans voor het contextueel programmeren van artiesten op festivals. Acts hebben, op enkele uitzonderingen na, slechts een claim te leggen op een bepaalde spot op een line-up indien er een onomstotelijke band met dat bepaalde muzikale jaar bestaat. Festivals die hun taak terdege vervullen, trachten immers een beperkte tijdsgeest te capteren en feestelijk te veruitwendigen. En die ‘band’ kan uiteraard ruim geïnterpreteerd worden: een tournee verbonden aan een relevant album dat in de aan het festival voorafgaande periode uitkomt, een herschikking van de artistieke prioriteiten, een exclusieve ‘one-shot’ uitvoering van een bepaald repertoire of een teaser voor nieuw werk. In die beoordeling zijn we, zoals steeds bij Skyline Rev nietwaar, coulant en rechtvaardig.
Het simpelweg doorschuiven van acts van jaar X naar jaar X+1 leidt tot een enorm artistiek én commercieel vacuüm voor nieuwe, interessante acts die de nodige moeite aan de dag leggen om in het jaar 2020 of in de eerste helft van 2021 creatieve exploten te bewerkstelligen. Denk maar aan in deze lijst eerder vermelde artiesten als Beatrice Dillon en Oranssi Pazuzu, of zelfs grotere popacts als Dua Lipa, die hoogstwaarschijnlijk een monsterlijke présence in het live-gebeuren hadden kunnen hebben indien er in 2021 niet voor een schreeuwerige copy-paste van bepaalde line-ups werd gekozen. Artiesten die in 2021 hun neus aan het venster komen steken, komen er al helemaal bekaaid vanaf.
En we weten het: “de commerce is oek belangraajk eh, menêer!” Dat veel organisaties financieel op het tandvlees zitten is evident. Dat contracten met artiesten doorschuiven naar een volgend jaar vaak een gemakkelijkheidsoplossing is, ook. Maar het financiële mag de essentie van bepaalde festivals niet verder aantasten, en er zijn wel degelijk tussenoplossingen denkbaar. Oplossingen die in de eerste plaats focussen op overleven, maar dat doen met een blik op de toekomst. Oplossingen die een verloren jaar te allen prijze proberen te vermijden. Oplossingen die hard en minder hard werkende artiesten die toevallig in maart 2021 een briljant album uitbrengen kunnen belonen met een welverdiende spot op de Primavera Stage om 3u des nachts. Oplossingen die wij, als problem-solving thinkers, met ons volle onbestaande gewicht graag steunen! (sc)
8. Einstürzende Neubauten: hier kommt die Sonne
“Geluid an sich heeft geen kwaliteiten. Het is de context waarin je een object plaatst en de strategie die je ontwikkelt om iets uit dat object te verkrijgen dat de inherente metaforische kwaliteit van het object blootlegt. Dit is niet noodzakelijkerwijs ‘geluid’ te noemen.” Blixa Bargeld is een koele minnaar van de eeuwige filosofische focus op het ‘geluid’ van de Neubauten. U kan dan ook geen stuk over Einstürzende Neubauten lezen zonder een vermelding van de ‘industriële klanken’ en al te eenvoudige toespelingen op ‘zelfgemaakte instrumenten’. De Neubauten zijn wel degelijk veel meer dan de haast mythische status die de band in de jaren ’80 met onder meer het excellente trio ‘Kollaps’, ‘Halber Mensch’ en ‘Haus der Lüge’ onder de arm bemeten kreeg. Bargeld en co zijn ondertussen alweer bijna 40 jaar verder, maar de ongelooflijke drang om iets blijvends te creëren, stuwt de band nog steeds naar ongekende hoogten – en diepten.
‘Alles in Allem’ is dan ook een onomstotelijk hoogtepunt in het oeuvre van de Duitsers geworden, en dat in een jaar dat de band thematisch als gegoten lijkt te zitten. Het emergente centrale thema, de eeuwige stad Berlijn, schraagt een collectie van tien uitgepuurde, intens interessante songs. Het geheel voelt als vanouds aan als stilistisch maatwerk, zij het met een bewonderenswaardige variatie. Van de warme, sardonische crooner ‘Am Landwehrkanal’ (over de dood van Rosa Luxemburg) tot het aan Nick Cave & The Bad Seeds verwante ‘Grazer Damm’. Het in grandeur badende ‘Tempelhof’ – inderdaad, music for airports, Brian Eno – komt overigens aan zijn eind met het kloeke zinnetje ‘Hier komme ich abhanden’, ondersteund door een slepende finale akkoordwissel. Bij de eminente Skyline-lezer gaat de lamp uiteraard meteen branden: is dit voorwaar een mahleriaans manoeuvre? Wordt hier gerefereerd aan het grootse ‘Ich bin der Welt abhanden gekommen’ uit de Rückert-Lieder? Het zou zomaar het voorwerp kunnen worden van een eindeloze discussie op de redactie, maar deze maand staat helaas eerst een discussie over het Bulgaarse spectralisme uit de 20e eeuw op het programma. Prioritäten müssen da sein!
Opnieuw maakte Bargeld voor de constructie van zijn teksten (en dat mag u behoorlijk letterlijk nemen) gebruik van de ongewone ‘Dave Cards’, een systeem dat de verschillende ideeën en ervaringen van de Neubauten volgens een intern volstrekt coherent systeem catalogeert. Vooral op ‘Ten Grand Goldie’ werd uit zo’n ‘kaart’ gepuurd. Het idee op deze kaart bestaat erin om de klank van de wetenschap te gebruiken. Bargeld ging in concreto op zoek naar de klank van wetenschappelijke elementen of symbolen, en belandde bij een verklanking van moleculaire structuren – u leest het goed – in het Parijse Musée de l’Homme. Daar trof hij een ‘meteen opmerkelijke’ opname van een Touareg-slaapliedje aan. Sommigen horen er ‘Berlin Berlin Berlin’ in, maar dat blijkt slechts een projectie van de narratieve drang van de luisteraar. De titel, ‘Ten Grand Goldie’, komt voort uit een andere ‘kaart’: het opbellen van willekeurige mensen en vragen wat het laatste was dat ze iemand tegen een andere persoon hoorden zeggen. ‘Ten Grand Goldie’ blijkt de poëtische bijnaam van een collega van één van de bellers. ‘Ten Grand Goldie’ is tevens de hoeksteen van de plaat geworden, met een onwaarschijnlijk doorvoelde vocale prestatie en zelfs een schier dansbaar ritme. Wat wilt u nog meer?
Ook al wilt u niet meteen meer, er is méér. Blixa Bargeld ontwikkelde tijdens de lockdown immers naast een complete focus op een gestructureerde dagindeling een interactief kookplatform op de Instagram van de band. Dit kan en mag u niet missen. Als er één band is waarvan we al jaren kooklessen willen krijgen, is het wel van die verdammte Neubauten! (sc)
7. Sunn O))) met als support Caspar Brötzmann Bass Totem in De Kreun (maar eigenlijk is dat niet het punt)
In wat inmiddels een ver verleden lijkt kwam Sunn O))) langs onze zalen voor het laatste hoofdstuk van een triomftocht die bijna twee jaar – toen de dino’s nog rondliepen – geleden begon. Het mag überhaupt niet zo zijn dat deze laatste opflakkering van het oude normaal een boerenjaar als dat van Stephen O’Malley overschaduwt, dus laten we daar mee beginnen en van de gelegenheid gebruik maken om schaamteloos bortieriaans de diepte in te duiken.
Samen met Senyawa bracht O’Malley ‘Bima Sakti’ uit en KTL – zijn project met Peter Rehberg – was goed voor een nieuwe plaat na meer dan tien jaar. O’Malley profileert zich ook verder als mentor van kindred spirits, zoals Golem Mecanique. Iets waar zijn eigen label Ideological Organ als vehikel voor fungeert. Daarop verscheen ook ‘The Faintest Hint’ van Ai So. Op dat album speelt O’Malley een belangrijke rol als muzikant, die hem evenwel weg van de dronemuren brengt en de deuren opent voor… pop?
O’Malleys status als een van de belangrijkste en meest productieve hedendaagse kunstenaars werd verder gecementeerd met zijn uitvoering van Iancu Dimitrescu en Ana-Maria Avram’s composities in 2012, waar pas dit jaar een live-album van verscheen. Avram overleed overigens in 2017, vlak voor haar stuk ‘Klavierutopie’ voor het eerst uitgevoerd zou worden door Reinhold Friedl op Berlin Atonal 2017. Mét Dimitrescu op geluidseffechten achter de PA. Een jaar later zou Stephen O’Malley op Berlin Atonal samen met mede-Parijzenaar Kessel Jaeger aantreden.
Niet toevallig hield Sunn O))) eind januari 2020 een driedaagse in ‘thuisbasis’ La Gaîté Lyrique. Daarbij werd ook een zeldzame old skool Sunn O))) duo-show opgevoerd, net zoals Sunn O))) veelal op de Bühne verscheen in hun beginperiode, toen ze nog enkel bekend waren als een obscuur curiosum. Een weekje na de trip down memory lane in Parijs kwam Kortrijk aan de beurt met een Sunn O))) in vol ornaat.
Aanwezig zijn was een must, want Sunn O))) is al lang te groot voor De Kreun. Niet alleen dat maakte hun optreden daar zo onmisbaar; er was ook nog de herinnering aan een fenomenale passage eind 2013, toen Attila Csihar het in tegenstelling tot een deel van het publiek liefst twee uur uithield. 2013 was niet toevallig ook het jaar van verschroeiende live-uithalen van met name Neurosis en Swans in Trix. Een fenomenaal jaar voor loeiharde muziek was het, al zou de conclusie van de toenmalige Skyline 50 een andere worden.
Sunn O))) had voor hun laatste incarnatie beroep gedaan op the man, the legend, Steve Albini. Het resultaat was een intuïtieve sound ontdaan van zang, orkestrale effecten of andere bombast. Vooral op het ‘Thank Your Lucky Stars’ van Sunn O))), ‘Pyroclasts’, kwam dat wonderwel naar boven. Zo danig zelfs dat die plaat gerust tot de betere van 2019 gerekend mag worden. Passages in Doornroosje en Paradiso – De Kreun vormde pas laat de enige uitzondering op het nog steeds krankzinnige Vlaamse decibelbeleid – verbleekten in die schijnbaar eindeloze tour tegenover de headlineshow die de groep in Krakau bracht. Unsound Festival zal nooit meer hetzelfde zijn na die onwaarschijnlijke overgang van trombone naar aanzwellende Tony Iommi fuckfestery. Dat Roly Porter met visuals van MFO en een live koor middenin de zaal voor het fucking voorprogramma zorgde en dat de hele hap plaatsvond in een soort gigantische sporthal van wat ooit een communistische modelwijk is geweest, zal wel bijgedragen hebben tot de ervaring.
Over voorprogramma’s gesproken: een paar maanden voor die januari-avond in De Kreun, kreeg Le Guess Who? Caspar Brötzmann Massaker over de vloer, een powertrio dat bijna letterlijk terug uit de doden opstond. Voor wie het niet kent: denk een ongeremde Stef Claes wiens vader een legendarische free jazz muzikant is. Maar vooral: muziek die stamt uit de diepste krochten van dezelfde periode waarin Einstürzende Neubaten voor het eerst furore maakte en Nick Cave een heroïneverslaafde eikel was die Blixa Bargeld en Anita Lane tot ‘Stranger than Kindness’ inspireerde. Muziek met een urgentie en een waanzin die je toespreken.
In de Kreun trad Brötzmann solo aan, met alleen een basgitaar. Voor de ene verschrikkelijke cringe van begin tot eind, maar de doorzetter werd beloond met drie kwartier abjecte tristesse. En nog meer waanzin. Brötzmann en O’Malley zijn buddies. De Duitser zit uiteraard op Southern Lord, het label dat O’Malley samen met Sunn O)))-wederhelft Greg Anderson runt en er een immer impressionanter roster op nahoudt. Alleen jammer van Sleep’s desertie naar fucking Third Man Records, maar goed.
Sunn O))) zou De Kreun nooit helemaal wegblazen, zij het net genoeg om het live-hoogtepunt van 2020 te worden. Ze zijn inmiddels al wat meer wattage gewoon en ergens zal er toch een knip hebben gezeten op hoe hard het mocht. Van Vincent Van Quickenborne is deze keer echter geen spoor. Helemaal aan het eind van de set – grotendeels dezelfde die al in het najaar van 2019 was te horen/inhaleren – volgt de kicker. De speaker stacks hangen in De Kreun laag genoeg om ze net met de nek van een basgitaar te beroeren. En dat is exact wat Sunn O)))’s tourbassist doet. Het resultaat is multi-interpretabel en zal in de herinnering van elke aanwezige – sommigen zullen het afgaan van de brandalarmen door de mist in hun nostalgische pre-corona herinneringen te voorschijn toveren – net iets anders zijn. Ondergetekende houdt het bij deze internetparel. (mph)
6. De dubbele salto van Autechre
Ja ja, we hadden het er al over en hier is de link. Iets later kwam ook ‘Plus’, een wat mindere en soms saaiere versie van ‘Sign’, maar toch: Autechre is met twee voeten vooruit het decennium ingesprongen én heeft nu ook z’n ‘Thank Your Lucky Stars’ beet. We wrijven onszelf nog steeds in de handen voor hun show in de grote auditoriumzaal tijdens Primavera Sound 2021 2022, en dat heeft alles te maken met een Autechre dat nu schijnbaar in technicolor lijkt te produceren. Sean Booth en Rob Brown zijn behoorlijke workaholics, dat weten we al langer, maar meer dan twee uur aan zowaar bijna bevattelijk materiaal uitbrengen, is ook in hun wereld ongezien.
Twee albums op korte tijd geven in feite echter een vertekend beeld van een productiviteit die er altijd al geweest is, maar vaak op een herhalingsoefening leek of een uiterst lucratieve verzameling studio scraps waarmee WARP – hopelijk – minder winstgevende projecten kon onderhouden. Nu heeft Autechre nieuwe muziek waarmee het op een nieuwe manier én richting een nieuw publiek naar buiten kan treden. Het totaal ‘onleesbare’ werk dat het duo dit decennium uitbracht, kende vormelijk één rode draad: een complexiteit die ons woorden als ‘support vector machines‘ en ‘machine learning‘ deed uitschreeuwen in blinde paniek. ‘Elseq 1-5’ was een uren durend vagevuur, waarnaast ‘The Matrix: Reloaded’ herbekijken een pretje lijkt. Ergens tussen uur drie en vier besloot redactielid (ld) om een recensie over de nieuwe Puscifer te schrijven, om u even te illustreren hoe desoriënterend dit alles was.
Maar zoals gezegd: 2020 bracht, *checks notes*, vormelijke rUsT voor Booth en Brown. ‘Sign’ en ‘Plus’ tonen aan wat de getrainde luisteraar al jaren wist: Autechre blijft essentieel om te begrijpen wat een Oneohtrix Point Never of Four Tet sinds enkele jaren klaarspelen. Luister maar eens naar ‘Metaz form8’ of het briljante ‘esc desc’ (beide van op ‘Sign’) en ergens denkt u vast: die synths, die melodie, die structuur! Het is net OPN met een vleugje Floating Points, Jam City met een streepje Elysia Crampton, Amnesia Scanner met een beetje beheersing. Er is voor Autechres verhouding met deze rist aan kleurrijke namen slechts één heldere verklaring: de stamboom begint bij Autechre en vertakt dan verder. En uiteraard niet andersom. Maar vrees niet: ook de fans van een meer ‘zoekend’ Autechre komen – vooral op ‘Plus’ – aan hun trekken. Tracks als ‘X4’ zijn vintage Autechre, met de typische IDM-stutter en een tracklengte die op de eetlust slaat. Het is het voorlopig nog fundamentele verschil tussen mens en machine dat verder in ‘Plus’ steeds meer vervaagt, waar ‘Sign’ wel durft om het menselijke door de rolluiken te laten schijnen. (sc) en (mph)
5. De vier Jaargetijden
We schreven er al een uitgebreid stuk over: Jaar was incontournable dit jaar. Vier albums en een losse single: Aaron Dessner, eat your heart out, denken wij dan. Maar kwantiteit is geen garantie voor kwaliteit, toch? Per slot van de rekening had T-Swizzer het ook beter bij ‘Folklore’ gehouden. Klopt, maar Nico (voor de vrienden) toont zich op deze tetralogie van zijn meest veelzijdige kant en neemt ons mee op een roetsjbaan van emoties. Als de platen van zijn alter ego Against All Logic nog bol stonden van de energie en woede, klonken die onder eigen naam een stuk kalmer. Medio 2020 bracht het tweeluik ‘Cenizas’ en ‘Telas’ een welkom moment van bezinning.
Eind 2019 presenteerde hij ook het project AEAEA op het een Utrechtse festival Le Guess Who?. Voor AEAEA vormt hij een duo met de componist Patrick Higgins met als doel de creatie van “immersive musical environments — sonorous desert islands that both react to, and redevelop against, the live compositions“. Voorlopig was het een eenmalig gebeuren, al stond onder meer Primavera Sound op de agenda. Voortgaande op het (beperkte) beschikbare materiaal mogen we echter hopen dat het niet bij dit ene treffen blijft – en de affiche van de festivaleditie van volgend jaar doet die hoop enkel toenemen (hoewel: zie hierboven, en dan is er nog het algemene vraagteken bij het festivalseizoen van 2021).
AEAEA is echter niet het enige duo-project dat in 2020 verder van de grond moest komen. Met een live-release van Darkside deed hij aan het einde van het jaar nog een keertje aan schaamteloze nostalgierecuperatie. Of zo leek het toch, tot de release vorige week gerechtvaardigd werd door de aankondiging van een nieuw album met Dave Harrington. Het album blijkt al in kannen en kruiken te zijn sinds eind 2019, maar zal pas binnenkort op de wereld worden losgelaten. De vooruitgeschoven single belooft in ieder geval minder ambient maar meer groove.
In 2020 konden we ook kennismaken met wat de ontmoeting van Jaar met Pablo Larraín opleverde: de soundtrack voor de film ‘Ema’. Larraín werkte eerder met Mica Levi voor ‘Jackie’; Jaar met Jacques Audiard voor ‘Dheepan’. Dàt en Jaars interesse in het visuele – waarvan zijn project in het HEM te Zaandam ook getuigde – leidde tot de creatie van soundscapes voor een film die reggeaton als motief heeft (of als onderwerp, wordt soms gezegd, al is het onderwerp volgens ons het omgaan met kritiek van naasten). De hele film drijft op Jaars golven van ambient – of grime, zo u wil, dan weet u meteen waar de nieuwe term grimeton vandaan komt, zoals het nummer ‘Alucinao’ van FKA Twigs en Against All Logic begin dit jaar getagd stond. (th)
4. 2020 Music Total Landscaping
Ons kerstverhaal begint op 7 november 2020. Om 8u45 gaat de telefoon op de grauwe, kille Skyline-redactie. Het is altijd even twijfelen of opnemen überhaupt zin heeft. Alsof Proximus effectief onze provider zou worden ingeval de aanbieding correct geprijsd is. (vg) offert zich, zoals steeds trouwens, op voor de goede zaak en neemt de telefoon op. “Hallo ten huize Skyline Rev.” Een korte stilte volgt. “Wij zoeken een uitvalsbasis voor een persconferentie. Liefst dichtbij het mondaine Mortsel, waar alle invalswegen samenvloeien.” Licht geamuseerd legt (vg) de telefoon af. “Wat is het volgende? Een kerstshow van Joachim Coens?”
U weet inmiddels hoe de geschiedenis zich nooit herhaalt, maar altijd een keer rijmt. En hoe een garage bezitten niet alleen parkeerproblemen oplost. Enkele tientallen minuten na het bovenvermelde telefoongesprek, landt een helikopter in een niet nader vernoemde Mortselse achtertuin. Een bebaarde, gezette veertiger stapt uit en noemt het weer ‘prima’, ondanks de hitte die begin november brengt. “Dit lijkt me ideaal voor de conferentie. Bel DPG, Mediahuis, Roularta en alle andere nieuwsvorsers!“ Het hulpje van de veertiger dat iets minder vlot uit de helikopter raakte, kijkt sceptisch. “Die drie dus?“.
Om 9u44 kondigt de Crisiscel Cultuur, die in het leven werd geroepen na de eerste aflevering van ‘Liefde voor Muziek’, op Twitter aan dat een ‘big press conference’ plaats zou vinden op het ‘2020 Music terrein’, vlakbij de Antwerpse Groenplaats. De reden voor de persconferentie zou de ‘dramatische beslissing‘ om slechts 200 toeschouwers toe te laten bij evenementen zijn, aangezien ‘de ticketverkoop aangaf dat er gemiddeld 202 tickets per evenement verkocht werden’. Om 9u45 wordt de tweet gewijzigd bij monde van woordvoerder Tom Kestens. Het betreft wel degelijk het 2020 Music Total Landscaping terrein, in het Mortselse voorgeborchte van de stad.
Ondertussen broedt (ld) op de redactie op het idee om de muzieksector te redden van een gewisse dood. “Ik heb trouwens nooit geloofd in zo’n vakvereniging als de Crisiscel Cultuur. Waarom houden we geen festival mét gepaste afstand, zonder te veel ongepaste bewegingen? En om die extase bij het publiek te vermijden, boeken we een zielenpoot zoals Sam Fender. In het Rivierenhof, zodat er ook niemand met échte levenslust op af komt.” (vg) grinnikt: “Mét indianentooi gratis verkrijgbaar aan de ingang?” (ld) riposteert: “There is no such thing as a free lunch.“
Om 11u30 start de persconferentie tegen de achtergrond van een wit geschilderde garagepoort, omzichtig versierd met allerlei plakkaten die onder meer ‘Free Ivo Van Hove’ en ‘Wiels en Niels’ titelen. Tom Kestens neemt het woord: “De banken moeten ook echt hun verantwoordelijkheid nemen, want een aantal mensen zit in slechte papieren.” De omstaande pers – drie journalisten van DeWereldMorgen, Apache en Doorbraak – kijkt ietwat ongemakkelijk. “Waarom worden de banken hier nu precies bij betrokken?” vraagt (sb), die ook is aangeschoven op het terrein. “Het is áltijd goed om de banken te betrekken bij wat mis gaat“, meldt de journalist van DeWereldMorgen. (sb) knikt.
Ondertussen gaat (sb)’s gsm, en begint ook de jonge journaliste van Doorbraak te fluisteren. “Alle tv-zenders hebben zopas aangekondigd dat alle evenementen tot maximaal 200 bezoekers gehouden worden, ongeacht de plaats.” Tom Kestens pikt de geruchten snel op. “Wie heeft dat aangekondigd?” “Alle tv-zenders, meneer Kestens.” “Alle tv-zenders! Godsamme, alle tv-zenders! Overlegcomités beslissen niet meer, alles wordt beslist door de tv-zenders!” Achter zijn proper gemodelleerde montuur blinkt een grijze traan, of is het een… likje haarverf?
Twee weken later staart (ld) tevreden naar de voor een kwart gevulde kuip in het OLT Rivierenhof. Sam Fender zingt ‘The Kitchen’ – “It’s always about the fucking kitchen. This is a fucking rock song.” – en enkele tweeners eten een pezige taco. (ld) draagt een blauw shirt met ‘2020 Music Total Landscaping’ en ‘Ride or Dye’ als opschriften. Eén jongedame waagt zich toch aan een polkapas, maar wordt door (mph) snel en zonder overdreven machtsvertoon terechtgewezen. Ergens te velde zoekt Tom Kestens dekking. “Ik word al weer gelukkig en alweer radeloos.” De wereld lacht hem ondanks alles toe. Laat 2021 maar komen. Het is goed zo. (sc)
